25 marca 2025 r. weszła w życie zaktualizowana wersja Wytycznych dotyczących kwalifikowalności wydatków na lata 2021–2027. Dokument ten ma istotne znaczenie dla wszystkich beneficjentów funduszy unijnych i wprowadza szereg ułatwień oraz zmian w kluczowych obszarach zarządzania projektami. Poniżej przedstawiamy najważniejsze zmiany:
1. Wyższy próg stosowania zasady konkurencyjności
Dotychczasowy limit 50 tys. zł netto, od którego należało stosować zasadę konkurencyjności, został podniesiony do 80 tys. zł netto. Dzięki temu mniejsze zamówienia mogą być realizowane w prostszy sposób, bez konieczności uruchamiania formalnych procedur wyboru wykonawcy. Warto pamiętać, że dla postępowań rozpoczętych przed 25 marca 2025 r. nadal obowiązuje stary limit.
2. Zmiany w kwalifikowalności podatku VAT
Nowe regulacje uwzględniają sytuację nie tylko beneficjenta, ale również innych podmiotów uczestniczących w realizacji projektu, takich jak partnerzy czy grantobiorcy. Jeśli którykolwiek z tych podmiotów posiada możliwość odzyskania VAT, to podatek ten nie będzie uznany za wydatek kwalifikowalny.
3. Doprecyzowanie zasad unikania konfliktu interesów
Wytyczne zawierają bardziej szczegółowe definicje i wskazania dotyczące konfliktu interesów. Obowiązek wyłączenia z postępowań osób powiązanych z wykonawcami został jednoznacznie określony. Wyjątek stanowi jedynie udzielanie zamówień jednostkom formalnie powiązanym.
4. Uproszczenia w zamówieniach uzupełniających
Beneficjenci mogą obecnie zawierać dodatkowe umowy na powtórzenie podobnych usług lub robót z tym samym wykonawcą, o ile przewidzieli taką możliwość na etapie pierwotnego zapytania ofertowego i wcześniej oszacowali wartość takiego rozszerzenia.
5. Zakup nieruchomości – nowe zasady
Wprowadzono większą przejrzystość w zakresie kwalifikowalności wydatków dotyczących nieruchomości. Limity 10% lub 15% dotyczą wyłącznie nabycia prawa własności. Najem, dzierżawa i inne formy korzystania z nieruchomości są traktowane odrębnie. Zniesiono również obowiązek stosowania operatu szacunkowego, jeśli przepisy przewidują inną formę wyceny.
6. Zmiany w zasadach dotyczących zaliczek
Dotychczas należało dostarczyć towary lub usługi objęte zaliczką w okresie kwalifikowalności projektu. Nowe wytyczne pozwalają na ich dostarczenie po zakończeniu okresu kwalifikowalności, o ile sama zaliczka została wypłacona w jego trakcie. To znaczące ułatwienie dla beneficjentów rozliczających projekty pod koniec okresu realizacji.
Zmiany te mają na celu uproszczenie i usprawnienie realizacji projektów unijnych. W przypadku pytań lub potrzeby wsparcia w dostosowaniu dokumentacji projektowej do nowych wytycznych, zapraszamy do kontaktu z zespołem M.K. Consulting.